maandag 4 maart 2013

1984: Het beste jaar aller tijden

Ik hield van Duran Duran en Doe Maar en begon met het opnemen van allerlei muziek op tweedehands cassettebandjes in 1984. Op mijn elfde stond ik helemaal open voor de muziek op radio en TV. Als ik weer eens een hit uit 1984 hoor, word ik daar nog steeds heel blij van.

Goed, ik ben dus enorm bevooroordeeld en heb een zwak voor de nummers uit mijn jeugd. Zelfs bij de muziek die ik pas later ontdekte lijkt er een voorkeur te zijn voor de platen uit 1984. Daarom leg ik het muziekjaar 1984 eens onder een vergrootglas om te zien of mijn stelling “Het beste jaar aller tijden” stand houdt.

 

Waarom is 1984 het beste jaar aller tijden?

 

In de jaren tachtig had je een paar grote sterren. Michael Jackson, Prince, Madonna en Bruce Springsteen, ze piekten allemaal in '84. Michael Jackson maakte een minihorrorfilm van zijn laatste single Thriller. We zaten aan de buis gekluisterd als die in zijn geheel werd uitgezonden bij Toppop of Countdown. Madonna brak door met het gewaagde Like a Virgin en ze startte een kledingtrend. Daarna is ze steeds in allerlei nieuwe gedaanten teruggekeerd en groeide uit tot de grootste vrouwelijke popster ooit.

Bruce Springsteen had geen moeite met stadionrock, een fenomeen dat grote vormen aannam in die tijd. De LP Born in the USA maakte van hem een nog grotere ster dan hij al was. Zelfs President Reagan wilde op campagne in New Jersey laten merken dat hij een fan was van Springsteen. Maar dat was ongeloofwaardig; het patriottisme van Ronald Reagan stond ver af van de bijtende sociale commentaren uit het nummer Born in the USA.

Bruce Springsteen ging voor het grote gebaar in '84


Prince bracht zijn eerste film Purple Rain uit en de soundtrack daarvan bevatte een handvol klassiekers, waaronder When Doves Cry, I Would Die 4 U en Let’s Go Crazy. Hij had in 1984 met Purple Rain een nummer 1-film, -album en –song.


Maar de kleine man had een grote hand in veel muziek van toen. Er was een hele stal van artiesten om hem heen ontstaan. The Time liftte mee op het succes van Purple Rain, waarin ze de concurrenten van The Revolution speelden. In het echt speelde Prince alle instrumenten op hun platen in. Het door hem gevormde hitsige meidengroepje Vanity 6 werd Apollonia 6 nadat de leadzangeres Vanity vertrokken was.

Anderen hadden succes met door Prince geschreven nummers. Chaka Khan coverde het Prince-nummer I Feel for You uit 1979. Sheila E. brak door met The Glamourous Life en scoorde daarna met haar eigen nummer The Belle of St. Mark, geproduceerd door Prince.

Prince met Appolonia op de motor in Purple Rain


Films en soundtracks gingen in 1984 zij aan zij en versterkten elkaars succes. Denk aan Ghostbusters, Footloose, Beverly Hills Cop, The Never Ending Story en ook de Nederlandse film Ciske de Rat met Danny de Munk. De politieserie Miami Vice startte in '84 en die viel op, naast de sokloze instappers en roze shirts, door de prominente plek voor muziek.

The Golden Earring veroorzaakte opschudding met de video When The Lady Smiles van filmmaker Dick Maas, waarin een non in de metro wordt aangerand. Toen Hillary Clinton dit nummer gebruikte in haar campagne van 2008 was ze daar zeker niet van op de hoogte. Nadat ze de clip had gezien werd het nummer nooit meer gedraaid bij haar opkomst.

Aan het eind van het jaar wordt Do They Know It's Christmas? opgenomen door een collectief van met name Engelse beroemdheden uit die tijd. Sting, Simon Le Bon, Bono, Phil Collins, Paul Young, Paul Weller, Boy George en Tony Hadley van Spandau Ballet zongen allemaal mee. Ze werden onder de naam Band Aid samengebracht door Bob Geldof. Hij zag de beelden van hongersnood in Afrika en wilde wat betekenen om het tij te kunnen keren.

Feeeed the woohoorld


Nog 10 albums uit 1984:  
1984 - Van Halen
From Her to Eternity - Nick Cave and the Bad Seeds (debuut)
It's My Life - Talk Talk
Private Dancer -Tina Turner (comeback na meer dan 10 jaar)
The Red Hot Chili Peppers - Red Hot Chili Peppers (debuut)
Run D.M.C. - Run D.M.C. (debuut)
The Smiths - The Smiths (debuut)
Some Great Reward - Depeche Mode (internationale doorbraak)
Stop Making Sense - Talking Heads (unieke concertfilm)
The Unforgettable Fire - U2


 

Is er dan helemaal niets aan te merken op 1984?

 

Tot verdriet van vele jonge fans wordt op televisie aangekondigd dat Doe Maar ermee stopt. Er volgt nog één afscheidssingle: Macho. Ook The Police speelt niet meer samen. Ze gaan echter nooit officieel uit elkaar en nemen in 1986 nog wel een single op. Twee van mijn favoriete bands bestaan in 1984 niet meer, totdat ze in de jaren nul weer bij elkaar komen.

Het was geen goed jaar voor soulmuziek: Marvin Gaye wordt tijdens een huiselijke ruzie vermoord door zijn vader en Jackie Wilson overlijdt op 49-jarige leeftijd aan een longontsteking.

Tipper Gore (de vrouw van Al) hoort haar jonge dochter luisteren naar het nummer Darling Nikki op de LP Purple Rain en schrikt zich een hoedje van de vieze tekst. Ze trekt ten strijde tegen seks en geweld en zorgt voor de 'Parental Guidance' stickers op albumhoezen. Ik mocht thuis wel gewoon naar de directe Doe Maar-liedjes Je Loopt Je Lul Achterna en Heroïne Godverdomme luisteren.

Door de wanstaltige nummer 1-hit I Just Called to Say I Love You kon ik jarenlang niet naar Stevie Wonder luisteren. Ik had geen idee dat de man zulke goede muziek heeft gemaakt; die werd verduisterd door deze mierzoete ballad. George Michael gaat solo en besmet met Careless Whisper voorgoed alle saxofoonsolo's.

Stevie aan de telefoon: …and I mean it from the bottom of my heart, of my heart, of my heart


New wave verwordt tot een commerciële light-variant en de gitaarrock uit de seventies is voorgoed vervangen door synthesizers en drumcomputers. In het boek 1001 Albums You Must Hear Before You Die is 1984 trouwens een doorsnee jaar met 15 vermeldingen.

 

Was 1984 dan wel een beter jaar dan de jaren eromheen?

 

Laten we de jaren 1983 en 1985 eens bekijken om te zien hoe mijn jaar erbij afsteekt.  

1983: New order brengt Blue Monday uit, Bowie beleeft zijn grootste popsucces met Let's Dance, The Police scoren met Every Breath You Take. De Michael Jackson-single Thriller kwam eigenlijk uit in december 1983 en het album al in 1982.  

1985: Het jaar van Live Aid. Maar dat was een vervolg op Band Aid uit het jaar daarvoor, net als USA for Africa. De soundtrack van de film The Breakfast Club met daarop op Don't You Forget About Me van The Simple Minds kwam uit. Andere favorieten zijn A-ha met de prachtige tekenclip van Take on Me en Tears for Fears met het album Songs from the Big Chair.

1984 steekt er ruim bovenuit in het boek 1001 Songs You Must Hear Before You Die met 24 vermeldingen, tegenover 16 uit 1983 en '85.

Face uit The A-team voor zijn ’84 Corvette

 

Maar er zijn toch wel betere muziekjaren geweest dan 1984?

 

Ten opzichte van de buren komt 1984 er dus wel goed van af. Maar als we nu eens een paar andere legendarische jaren erbij halen? Bijvoorbeeld...

1967- The Beatles komen met Sgt. Pepper in de 'The Summer of Love', Pink Floyd debuteert. Procol Harum mengt Bach met rock in A Whiter Shade of Pale.  

1976 – Punk rekent af met de gevestigde orde en symfonische werkjes van 8+ minuten. The Sex Pistols toeren met The Clash. Peter Frampton Comes Alive!, met daarop Show me the Way, wordt het meest verkochte live-album ooit, waardoor velen hem zullen volgen.  

1979 – Blondie brengt hun meesterwerk Parallel Lines uit, The Jam en The Police hebben hit na hit, Madness en The Specials brengen ska terug in Engeland. The Sugarhill Gang pioniert met Rapper's Delight in de hitlijsten.  

1991 – Nirvana en Pearl Jam brengen de ruige gitaren terug na een paar magere jaren. Alternatieve muziek wordt mainstream. R.E.M en U2 pieken met Out of Time en Achtung, Baby! en de Red Hot Chili Peppers breken door met Under the Bridge.

De Top 2000 (2012) van Radio 2 per jaar:
1) 1979: 68 noteringen
2) 1969 en 1977: 67 noteringen
4) 1985: 64 noteringen
5) 1984: 62 noteringen

Zo legendarisch was 1984 eigenlijk ook weer niet...

Nostalgie kleurt je blik, ik ben gehecht geraakt aan 1984 via mijn oude bandjes. Muziekjaren kunnen het meestal niet makkelijk opnemen tegen hun voorgangers, de eerste keer maakt altijd meer indruk dan de echo daarna. Er was Jamaicaanse ska voor Engelse ska, de Beatles waren er voor Oasis en The Who was er voor Pearl Jam.

Het ziet er nu al niet best uit voor 2013. Tenzij je dit jaar elf wordt, dan is dit het beste jaar ooit!






Bronnen/links:  
- 1001 Albums You Must Hear Before You Die - Robert Dimery e.a. (2006) 
- 1001 Songs You Must Hear Before You Die - Robert Dimery e.a. (2010) 
BBC: The Ultimate Music Year (2006)
Five Presidential Candidates and the Pop Songs They Stole for the Campaign Trail
 - Rock and Pop Timeline - Johnny Black e.a. (2003)
Hitsallertijden
 - Wikipedia

Geen opmerkingen:

Een reactie posten