Het Canadese geluid bestaat niet

Er zijn van die landen waar meer muziek vandaan komt dan je zou verwachten. Canada is één van de grootste landen ter wereld, maar er wonen maar 34 miljoen mensen. Dat is minder dan een tiende ten opzichte van grote buur de Verenigde Staten. Het land dat zowel Celine Dion als Bryan Adams voortbracht, heeft wel wat goed te maken. Dus zeggen Canadezen de hele dag ‘I'm sorry’. 

Ze zijn succesvol in de hele wereld, maar van veel artiesten weet je vaak niet eens dat ze uit Canada komen. De Canadese popcultuur is sterk verwant aan de Amerikaanse, al zijn er wel verschillen. Neil Young en Joni Mitchell braken door toen ze naar Californië gingen en veel bands zijn beïnvloed door de Amerikaanse zenders.

Canada heeft een haat-liefderelatie met de VS. Canada is nog steeds het favoriete land van de Amerikanen, maar ze weten er bar weinig van. Canadezen zijn op de hoogte van wat er in de VS gebeurt, maar volgen dat met wantrouwen. In de animatieserie South Park hebben ze er lol mee om de rollen eens om te draaien. 

"Blame Canada!" uit een bekende aflevering van South Park

Canada is officieel tweetalig en multicultureel is er geen lelijk woord. Het is een immigratieland, veel Canadezen hebben buitenlandse wortels, zoals Nelly Furtado en Gino Vanelli. En dan zijn er nog de oorspronkelijke bewoners die hun sporen nalaten in de Canadese cultuur. 

We maken een muzikale reis door Canada en beginnen in Toronto. 

Toronto, Ontario

 

Toronto is de grootste stad van Canada en ook het culturele centrum. Hier ontstond Broken Social Scene, een collectief van 17 artiesten uit verschillende andere bands. Geen supergroep, maar een gevolg van de samenhang in de indie-scene waardoor iedereen steeds aan meerdere projecten meewerkt. Enkele bands waaruit Broken Social Scene gevormd wordt, zijn de new wave pop-rockers Metric, electro-folkzangeres Leslie Feist en Godspeed You! Black Emperor uit Montreal, die hypnotiserende instrumentale composities maakt.

Broken Social Scene

Owen Pallett is een andere opvallende figuur uit Toronto. Hij speelt viool en zingt. Daarmee treedt hij solo op, hij neemt zijn vioolspel ter plekke, laag voor laag, in loops op en bouwt zo in zijn eentje een nummer. Hij arrangeerde de strijkers op de eerste twee albums van Arcade Fire ging ook met ze mee op tour. Owen Pallett coverde hun No Cars Go, waar hij dus zelf wel aan mee componeerde. In 2012 werkte hij mee aan de hit Candy van Robbie Williams.

Owen Pallett - No Cars Go (Arcade Fire cover) - Bristol 2006

Montreal, Quebec

Quebec heeft een sterke eigen identiteit, een groot deel van de bevolking is Franstalig. Ze hadden zich in 1995 via een referendum bijna afgescheiden van de rest van Canada, maar zover is het net niet gekomen. Quebec-stad heeft de bijnaam “capitale du metal” en Montreal, de grootste stad, staat bekend om zijn levendige en kleurrijke muziekscene. 

Arcade Fire, één van de meest opwindende bands van de laatste tijd, komt uit Montreal. Ik heb ze eind 2011 zien spelen in Amsterdam, dat was een unieke live-ervaring. De enorme band staat als ongeordend zootje op het podium en wisselt voortdurend van plaats en instrument. Het blijkt echter allemaal goed uitgedacht te zijn; de muzikanten zijn steeds precies op tijd op de goede plek. Ze weten precies hoe ze een mooie spanningsboog moeten opbouwen en nemen de hele zaal mee. 

Arcade Fire

Broer en zus Wainwright komen ook hier vandaan, maar hun vader Loudon Wainwright III is een Amerikaanse folkzanger. Rufus en Martha groeiden op in een muzikaal gezin in Montreal, hun moeder was de in 2010 overleden folkzangeres Kate McGarrigle.
Patrick Watson, opgegroeid in en om Montreal, wordt weleens vergeleken met Rufus Wainright. Hij maakt met zijn band prachtige stille liedjes en vertelt verhalen die je raken. Soms gaan bij concerten de microfoons uit en kun je zijn hoge stem maar net boven het publiek uit horen.

Winnipeg, Manitoba

 

De eerste Canadese hit die Neil Young als songwriter had, schreef hij voor The Guess Who, ook uit Winnipeg. Die band is vooral bekend van het nummer American Woman, wat Lenny Kravitz in 1999 coverde. Het origineel uit 1970 kun je als anti-Amerikaans opvatten, met name de regels: “I don't need your war machine, I don't need your ghetto scenes.” De Vietnam-oorlog was in volle gang en veel Canadezen wilden niets met het Amerikaanse beleid te maken hebben. 

Maar volgens Jim Kale, bassist en coauteur van het liedje, ging het eigenlijk over de grote stad en de vrouwen die de band op tournee tegenkwam in Chicago, Detroit en New York. Ze verlangden gewoon terug naar de kleinsteedse meisjes uit Canada. 

De liedjes van Neil Young zijn trouwens ideaal om gitaar te leren spelen. Van een paar simpele akkoorden kan hij een nummer eigen maken door een kleine variatie in de aanslag, zoals het intro van Heart of Gold. Je herkent het meteen. Met de band Crazy Horse rockt Young harder. Aan dit gruizige geluid dankt hij ook zijn bijnaam “Godfather of Grunge”. Hij was een inspiratie voor zowel Pearl Jam als Nirvana.

Neil Young en Pearl Jam

Vancouver, British Columbia

 

De stad Vancouver ligt voor Canadese begrippen dichtbij Seattle (200km). De muziekscene waaruit grunge eind jaren tachtig zou ontstaan, spreidde zich uit tot Vancouver. De Canadese bands waren lang niet zo succesvol als de Amerikaanse, maar doordat de Canadese scene niet ten prooi viel aan de commercie, leed de Vancouvergrunge een langer bestaan, onder de radar. 
Nickelback uit Alberta zou een paar jaar later met hun door grunge beïnvloede rock zoveel succes hebben dat ze nu tot de meest gehate bands uit Canada gerekend worden. 
Indieband Japandroids brak de laatste jaren door. Dit duo maakt gruizige rock. Herrie, die toch ook catchy is. Darkness on the Edge of Gastown gaat over Vancouver. 

So you're an award winning country pop star? That don't impress me much

Hier eindigt onze reis. Ik heb onderweg wat verbanden proberen te leggen, maar ik kom er eigenlijk achter dat het typische Canadese geluid niet bestaat. Eerst was het Canadese geluid moeilijk te onderscheiden van de Amerikaanse mainstream. Intussen is het niet makkelijk meer een typisch Canadees geluid aan te wijzen in de diverse genres waarin de Canadezen opvallen. Jarenlange stimulans vanuit de overheid voor artiesten uit Canada heeft geleid tot een rijke muziekcultuur, zowel commercieel als alternatief.

Canada is uit de schaduw van de VS gekropen. In 2012 had Carly Rae Jepsen de grootste Canadese hit ooit met het aanstekelijke Call Me Maybe. Bieber en Bublé domineren MTV en Sky Radio. Intussen komen er allerlei indiebandjes bovendrijven. De Canadezen hebben stiekem de wereld veroverd en we hebben het nu pas door.

Bronnen/links: 

Canadians say “sorry” an awful lot, but they rarely apologize

2011: The Year Canadian Music Broke

Canadian Music Blog 
- Wikipedia